Boyun tutulması neden olur ?
Boyun tutulması nedir ?
İnsan vücudunda boyun, omurganın başla birleştiği bölümde yer alır ve toplam 7 adet omurdan meydana gelmiştir. Her bir omurun içinden geçen sinirler vardır. Boynun hareket etmesi ise kaslar tarafından sağlanır.
Boyun tutulması dediğimiz hadise; bu kasların ağrıyla birlikte kasılması olarak tarif edilebilir. Çalışma hayatının içinde olanlarda boyun tutulması daha sık görülür. Ancak belli bir meslek grubu ya da yaşa indirgenebilecek bir rahatsızlık değildir.
Boyun tutulması neden olur ?
Boyun tutulması genellikle kasların zorlanmasına bağlı olarak ortaya çıkar. Kasların nasıl zorlandığına bağlı olarak da nedenlerin farklılık gösterir. Başın sürekli aynı pozisyonda kaldığı durumlarda, yüksek bir yastıkta ya da sert bir zeminde uyunduğunda, dengesiz bir şekilde yük kaldırıldığında, klima ya da vantilatör karşısında belli bir süre kalındığında boyun tutulması meydana gelebilir.
Bilgisayar karşısında çok vakit geçiren kişilerde kambur olarak çok fazla durulduğu için tutulma gerçekleşebilir. Bu yüzden masa başı çalışanlarda ve ayrıca şoför ve öğretmen gibi meslek gruplarında daha yaygın olarak gözlenir. Yüzme sporuyla ilgilenenlerde baş sürekli aynı yöne doğru hareket edildiği için kaslarda zorlanma olabilir ve bu zorlanma boyun tutulmasına yol açabilir. Telefonu omuz ile boyun arasına sıkıştırıp uzun süre aynı pozisyonda kalmak da boyun tutulmasının nedenleri arasında gösterilebilir.
Boyun tutulması bazen de başka bir hastalığın habercisi ya da sonucu olabilir. Örneğin romatizma, boyun fıtığı ve kireçlenme gibi durumlarda çok daha sık görülür ve bu süreç daha sancılı geçer. Bununla birlikte kalp rahatsızlığı olan bireylerde göğüs ağısı boyun bölgesine yayılır ve yaşam kalitesini düşürür. Beyindeki enfeksiyonlar ve iç kanama gibi durumlarda da ense sertleştiği için boyun tutulması ile aynı belirtiler ortaya çıkabilir.
Boyun tutulması belirtileri
- Boyun tutulması en çok sabahları hissedilir. Baş hareket ettirildiği anda kaslarda ağrı hissi yaşanır.
- Boyun tutulması dokunarak da tespit edilebilir. Kas zorlanmasının olduğu bölgeye temas edildiğinde hassasiyet gözlenir.
- Boyunu tutulan kişi, günlük yaşamındaki sıradan hareketleri yaparken zorluk çeker. Eğer aynı gün içinde belirtiler hafiflemiyorsa; tıbbi tedaviye başvurulabilir.
Boyun tutulması hangi bölüm bakar ?
Boyun tutulması için ilk önce bir aile hekimine başvurulabilir. Eğer ciddi bir zorlanma ya da kronikleşmiş bir durum söz konusuysa; ortopedi veya fizik tedavi ve rehabilitasyon bölümlerine sevk alınabilir. Uzman hekimin yapacağı fiziki muayene ve hastanın hikayesi ile birlikte tutulmanın nedeni anlaşılır. Eğer farklı bir hastalığın izlerine rastlanırsa; görüntüleme cihazlarından destek alınabilir. Uygun görüldüğü taktirde kan ve idrar tahlili de istenebilir.
Boyun tutulması nasıl geçer ?
Boyun tutulmalarının büyük bir kısmı kendiliğinden geçer. Önemli olan, kas zorlanması olan bölümün rahatlatılmasıdır. Ayrıca bu bölgenin yeniden zorlanmaması adına anlık hareketlerden ve yük kaldırmaktan kaçınılmalıdır. Hekim tavsiyesi ile ilaç tedavisi başlanmışsa; sonuna kadar devam edilmelidir.
Boyun tutulması tedavisi
Boyun tutulması ilaç kullanarak tedavi edilebilir. Kas kaynaklı bir durum söz konusuysa; klorzoksazon ya da fenprobamat gibi etken maddeler içeren kas gevşeticilerden yararlanılır. Hasta ağrılardan yakınıyorsa; ibuprofen ve naproksen sodyum bazlı ağrı kesiciler kullanılabilir.
Hastanın durumuna göre uzman hekim tarafından belirli egzersizler ve sıcak-soğuk uygulamaları da tavsiye edilebilir. Özellikle trafik kazaları gibi ağır travmalara sebep olan durumların sonrasında fizik tedavi seanslarına devam etmek gerekebilir.
Boyun tutulması kaç gün sürer ?
Çok spesifik bir sorundan kaynaklı değilse, boyun tutulmasının iyileşme süresi 2-3 gündür. Bu sürede zorlanan kaslar kendini onarır ve normale döner. Hastanın yakınmaları ise ilk günden itibaren şiddetini azaltacaktır. Yine de bir haftadan uzun süren ya da çok ıstırap veren boyun tutulmalarında hekime başvurmakta fayda vardır. Eğer boyun ağrısı ile birlikte ateş de gözleniyorsa; beyinde enfeksiyon oluşma ihtimaline karşın vakit kaybetmeden sağlık kuruluşuna gidilmelidir.
Boyun tutulması baş ağrısı yapar mı ?
Evet, boyun tutulması dolaylı da olsa baş ağrısı nedenlerinden biri olabilir. Bu konuda Uluslararası Baş Ağrısı Derneği tarafından çalışmalar yapılmış ve 1983 senesine gelindiğinde ilk kez “boyun kaynaklı baş ağrısı” terimi literatüre kazandırılmıştır. Buna göre, boyun kaslarında aşırı kasılma meydana geldiğinde veya fıtık oluştuğunda enseden başlayarak kendini hissettiren baş ağrısı gözlenebilir. Ancak her tutulma baş ağrısına neden olacak diye bir şey yoktur. Hatta çoğu zaman hiçbir tetikleyiciliği olmaz.
Boyun tutulması baş döndürür mü ?
Evet, bazı durumlarda boyundaki kasların aşırı zorlanması baş dönmesi ve denge bozukluklarının ortaya çıkmasına neden olabilir. Örneğin kaslar, beyne giden atardamarı sıkıştırdığında basınç artışı meydana geleceği için baş dönmesi görülür.
Alt boyun olarak ifade edilen bölgede meydana gelen fıtıklar da baş dönmesine sebebiyet verebilir. Bunun nedeni ise sinir sistemi ve damarların baskılanması ve dolayısıyla kulaktaki denge bölümüne sağlıklı bir iletimin olmamasıdır. Bu durum, baş dönmesi ile birlikte denge kaybına ve ileri safhada çift görmeye de neden olabilir.
Boyun tutulması kaynaklı hissedilen ağrıyla birlikte baş dönmesi de ortaya çıkmışsa, muhakkak uzman bir hekime başvurulmalıdır.
Boyun tutulmasına nasıl yatılır ?
Boyun tutulmasında mümkün mertebe kasların rahat edeceği şekilde yatılmalıdır. Bu da çok yüksek yastıklardan uzak durmakla mümkündür. Ense kısmına hafif destek olacak alçak bir yastıkta uyumak, boynun anormal hareketlerden korunmasını sağlar. Yüksek yastıkta yatmak ise boynun normalden daha fazla eğilmesine neden olur. Bu da kasların zorlanmasına ve spazm oluşmasına etkendir.
Boyun tutulmalarında yatış pozisyonu kadar duruş ve oturuş pozisyonları da önemlidir. Eğer uzun süre masa başında olmanızı gerektiren bir işte çalışıyorsanız; molalarınızı sıklaştırmanız ve eklemlerinizi hareket ettirerek vücudunuzu rahatlatmanız önerilir.
Boyun tutulmasına neler iyi gelir ?
Boyun tutulmasında sıcak su şişesi ya da ısıtılmış bir havlu ile pres yapmak faydalı olabilir. 15-20 dakika boyunca ağrıyan bölgeye yapılması gereken bu uygulama günde 3-4 kez tekrar edilebilir. Bazı vakalarda, soğukla yapılan uygulamaların da rahatlatıcı olduğu gözlenmiştir.
Kasları ve eklemleri zorlamayacak şekilde yapılan egzersizler de boyun tutulmasına iyi gelir. Başın öne-arkaya ve sağa-sola olacak şekilde oynatılması tavsiye edilir. Bu nedenle kırık gibi çok ağır travmalardan kaynaklı boyun tutulması olmadıkça boyunluk takılmasının bir faydası yoktur. Mümkün olduğunca hareket ettirilmesi, kasların eski haline daha çabuk kavuşmasına yardımcı olur. Ancak ani hareketlerden kaçınılmalıdır, zira ağrılar artabilir.
Rahatsızlığın ilk günlerinde hasta, boynunu hareket ettirirken çok güçlük çekebilir. Bu durumda trafiğe çıkmak tehlikeli olduğu için direksiyon başına geçmemek daha doğru olacaktır.
Kas kaynaklı ağrıların nedenlerinden biri de strestir. Bu yüzden daha rahat bir yaşam sürmeniz, boyun ağrısından mümkün olduğunda uzak durmanıza yardımcı olur. Çeşitli gevşeme teknikleri, nefes egzersizleri ve meditasyon ile stres nedenli ağrılar azaltılabilir.
Kaslar, soğuk havalarda daha çok kasılır ve bu da tutulma kaynaklı ağrıların artmasına yol açar. Atkı ya da eşarp gibi giysilerle boyun bölgesi kapatılarak soğuktan korunabilir.
Kaslar, kendilerini onarırken büyük ölçüde oksijene ihtiyaç duyar. Sigara içmek, kaslara giden oksijenin azalmasına neden olur. Ayrıca kireçlenme, kemik erimesi ve boyun fıtığı riskini artırır. Bununla birlikte sigara öksürüğe de neden olabileceğinden boyun ağrısını tetikleyebilir. Dolayısıyla sigaranın tamamen bırakılması ya da en azından ağrılar geçinceye kadar içilmemesi tavsiye edilir.
Boyun tutulması bitkisel çözüm
Boyun tutulmasına doğrudan etki eden herhangi bir bitkisel kür bulunmamaktadır. Ancak çeşitli yağlar hazırlanırken bazı bitkilerden destek alınabilir. Kekik, civanperçemi ve nane gibi kokulu bitkilerin yağları ile ağrılı bölgeye masaj yapılabilir.
Boyun tutulması krem ile birlikte masaj yapılarak da hafifletilebilir. Bunun için bir çağ bardağı vazelinin içinde birkaç kaşık kuru kekik ya da nane ilave edip 15 dakika kadar kaynatılır. Daha sonra soğuması beklenir ve kas üzerine dairesel hareketlerle masaj yaparak sürülür.
Nane bitkisinin uçucu yağı, kas ağrılarında etkilidir. Oğulotu ile birlikte haricen kullanılabilir. Kas masajı uygulamalarında veya aromatik banyolarda bu bitkilerden faydalanılabilir. Ayrıca bu bitkilerin uçucu yağını içeren kremlerden de yardım alınabilir.
